Uyuz böceği (Sarcoptes scabiei), Sarcoptes cinsine ait insanda ve köpekte uyuza yol açan bir akar türüdür.Uyuz böceği insan derisi altında zigzag tüneller açarak ilerler. Uyuz böceğinin dişi olanı erkek uyuz böceğinden daha büyük yapılıdır. İnsanların hasta olmasına sebep olan uyuz böceğinin dişi olanıdır. Uyuz böceğinin büyüklüğü 2-3mmdir.Uyuz böceğinin bedeni yuvarlaktır. Uyuz böceğinin 8 tane bacağı vardır. Uyuz böceği deri altına yerleşir ve yuvasını burada yapar. Uyuz böceği aşırı kaşıntı yapar. Uyuz böceği giren deride döküntü, kabarma, kızarma oluşur. Uyuz böceği kıl dibinde iltihaplanmaya neden olur. Uyuz böceği yassı ve ovaldir.
Uyuz böceğinin rengi kirli sarı bir renktir. Uyuz böceğinin deri altına yumurtlamaya başlamasından 2 hafta sonra hastalık belirtileri görülür. Uyuz hastalığının belirtileri; geceleri fazlalaşan kaşıntıdır. Uyuz böceği vücutta ilk önce derinin en hassas olan yerlerinden girer. Uyuz vücutta koltuk altı, dirsek içi, parmak arası gibi bölgelerde yerleşir. Uyuzun insandan insana geçmesi kullanılan eşyalar ile el sıkışma, aynı giysileri ve eşyaları kullanması ile olur. Uyuz böceği özellikle toplu yaşanılan alanlarda insanlara kolay bulaşır. Uyuzböceği köpek kedi vb. memeli hayvanlarda hastalığa sebeptir. Uyuzun bakliyat ile geçen türü de vardır. Deride gece artan kaşıntı görüyorsanız hemen doktora gitmelisiniz. Çok eskiden uyuz hastalığı salgınlar halinde görülürdü. Uyuz böceğinin neden olduğu uyuz tedavi edildikten 15 gün sonra ancak iyileşme gösterir. Halk arasında uyuz hastalığına gidişik veya gale denir. Uyuz (sarcoptes scabei von hominis) böceği gözle görülemeyecek kadar ufaktır.Uyuz hastalığının pislikle ilgisi yoktur. Uyuz temiz insanda pis insanda da görülebilen asalak böcektir. Uyuzdan korunmak için uyuz olan insanla yakın temas etmeyin. Uyuz olan insanların hemen doktor kontrolü altına girmesi gerekir. Uyuzlu olan insanın çamaşırların ortak kullanılmaması gerekir yoksa uyuz hastalığı bu şekilde diğer kişilere bulaşabilir. Uyuz böceği beden haricinde eşyalar üzerinde 2-3 gün yaşayabilir.
 |